Έμπολα - Ο ιός και η ασθένεια

 Ο ιός Έμπολα (πρώην επίσημη ονομασία Zaire ebolavirus, ή EBOV) είναι ένα ιολογικό taxon, είδος που περιλαμβάνεται στο γένος ebolavirus, της οικογένειας των filoviridae, τα μέλη της οποίας ονομάζονται filovirus. Η τάξη είναι mononegavirales. Ο ιός Έμπολα του Ζαΐρ (Zaire ebolavirus) είναι ο πλέον επικίνδυνος από του έξι ιούς του γένους ebolavirus, που είναι αιτιολογικός παράγοντας της ασθένειας του ιού Έμπολα Ο ιός προκαλεί σοβαρό αιμορραγικό πυρετό σε ανθρώπους και άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά. O EBOV είναι παθογόνο της Ομάδας Κινδύνου 4 και είναι καταχωρισμένος ως βιολογικό όπλο στον έλεγχο εξαγωγών-εισαγωγών.

Το όνομα Zaire ebolavirus προέρχεται από το Ζαΐρ (τη χώρα στην οποία ανακαλύφθηκε αρχικά ο ιός Έμπολα) και το ταξονομικό του πρόθεμα είναι ebolavirus (που υποδηλώνει είδος του ιού Έμπολα. Επίσης, είναι ένας από τους 30 γνωστούς ιούς που μπορούν να προκαλέσουν ιογενές σύνδρομο αιμορραγικού πυρετού. Το γένος Ebolavirus επί του παρόντος διαθέτει πέντε (5) διακριτά είδη: Sudan ebolavirus, Zaire ebolavirus, Tai Forest ebolavirus, Reston ebolavirus και Bundibugyo ebolavirus.


Κύρια έκθεση: συμβαίνει τυπικά όταν ταξιδεύει κανείς ή εργάζεται σε ενδημική από τον ιό περιοχή
Δευτερεύουσα έκθεση: συμβαίνει τυπικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, κατά τη διάρκεια της ιατρικής φροντίδας, ή της ταφής μολυσμένων ασθενών. Συμβαίνει, επίσης, εξαιτίας της έκθεσης ανθρώπων σε θηλαστικά μολυσμένα από τον ιό

Η ασθένεια του ιού Έμπολα (EVD) ή αιμορραγικός πυρετός Έμπολα (EHF) είναι ιογενής λοίμωξη με σποραδικές εξάρσεις στην αφρικανική ήπειρο που προκαλείται από τον ιό Έμπολα

Τα συμπτώματα εμφανίζονται απο δύο ημέρες έως και τρεις εβδομάδες από την επαφή με τον ιό. Αυτά περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πόνους στον λάρυγγα, μυαλγίες και κεφαλαλγίες. Εμφανίζονται, επίσης, συμπτώματα ναυτίας, εμέτου και διάρροιας, με ηπατικές και νεφρικές διαταραχές, μυαλγίες και επιπεφυκίτιδα Σε αυτό το σημείο αναφέρονται ενίοτε αιμορραγικά προβλήματα και εντός μιας εβδομάδας περίπου αναπτύσσεται σοκ, κυρίως εξαιτίας της αιμορραγίας.

Η νόσος προκαλείται από κάποιο από τα τρία είδη του ιού Έμπολα. Η ασθένεια μεταδίδεται όταν έλθει κανείς σε επαφή με το αίμα ή τα σωματικά υγρά μολυσμένου ζώου ή ανθρώπου. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι νυχτερίδες της υποοικογένειας Pteropodinae που αφθονούν στα αφρικανικά δάση θεωρείται ότι μεταφέρουν τον ιό χωρίς να προσβάλλονται από αυτόν. Επίσης, σχετικές έρευνες έδειξαν ότι ο ιός μπορεί να μεταφερθεί και από το γένος των νυκτερίδων tadarida, υποδηλώνοντας ότι οι νυχτερίδες είναι πηγή του ιού. Ο ιός Μάρμπουργκ, που σχετίζεται με τον Έμπολα, βρέθηκε επίσης στην υπο-οικογένεια Pteropodinae στην Ουγκάντα. Από τη στιγμή που επιμολύνεται ένας οργανισμός, η ασθένεια μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο. Άτομα που επιβιώνουν είναι δυνατόν να μεταδώσουν την ασθένεια σεξουαλικά σχεδόν για δύο μήνες μετά τη θεραπεία τους. Προκειμένου να γίνει διάγνωση, τυπικά εξαιρούνται πρώτα άλλες ασθένειες με παρόμοια συμπτώματα, όπως η ελονοσία, η χολέρα και άλλου είδους αιμορραγικός πυρετός. Κατόπιν το αίμα διερευνάται για αντισώματα προς τον ιό ή για την παρουσία του ίδιου του ιού, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση

Η πρόληψη περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση της μετάδοσης από μολυσμένους πιθήκους και χοίρους σε ανθρώπους. Τούτο σημαίνει προληπτικούς ελέγχους αυτών των ζώων για μόλυνση, επακόλουθη θανάτωση εφόσον αποδειχθούν θετικά στον ιό και κατάλληλο ενταφιασμό. Το κατάλληλο μαγείρεμα του κρέατος και η προστατευτική ενδυμασία κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και χειρισμού κρεάτων είναι επίσης επιβοηθητική, όπως και η προστατευτική ενδυμασία και το πλύσιμο των χεριών, όταν βρίσκεται κανείς κοντά σε άτομο που έχει προσβληθεί από τη νόσο. Δείγματα σωματικών υγρών και ιστών από νοσήσαντες χρειάζονται ειδικό χειρισμό[

Δεν υπάρχει απλή θεραπεία για τον ιό. Ανάμεσα στις προσπάθειες για τη βοήθεια νοσούντων περιλαμβάνονται η ενυδάτωση με στοματική παροχή υγρών, ή η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών. Η ασθένεια έχει υψηλό αριθμό θανάτων, από 50% έως 90% όσων προσβάλλονται από τον ιό. Οι σποραδικές εξάρσεις πιστοποιημένων επιδημιών από την ασθένεια του ιού Έμπολα συμβαίνουν τυπικά σε υποτροπικές περιοχές της Υποσαχάριας Αφρικής. Μεταξύ του 1976, οπότε ταυτοποιήθηκε ο ιός για πρώτη φορά, και του 2014 που επανεμφανίστηκε, μολύνθηκαν λιγότερα από 1.000 άτομα. Η μεγαλύτερη έξαρση έως σήμερα είναι η έξαρση του ιού Έμπολα 2014, που επηρεάζει τη Γουινέα, τη Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Νιγηρία. Η ασθένεια σε αυτή την περίοδο ταυτοποιήθηκε στο Σουδάν και το Κονγκό. Παρόλες τις προσπάθειες για την ανάπτυξη εμβολίου, όμως, δε στάθηκε έως σήμερα δυνατή η παρασκευή του. Στις 1 Αυγούστου 2014 ανακοινώθηκε ότι οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν πειραματικό εμβολιασμό κατά του ιού από τον Σεπτέμβριο, εφόσον υπάρχουν θετικά αποτελέσματα από σχετικές δοκιμές σε πρωτεύοντα.